Federaal regeerakkoord 2025: Wat verandert er in de btw?

Vanaf 2028 wordt "near real-time reporting" ingevoerd bij facturatie tussen btw-plichtigen en sectoren waar een geregistreerd kassasysteem (GKS) verplicht is. Kassa- en facturatiesystemen zullen automatisch btw-gegevens doorsturen naar de administratie. Dit moet enerzijds de administratieve lasten verlichten door de afschaffing van de klantenlisting en anderzijds de fraudebestrijding versterken via geavanceerde datamining en gerichte controles.

Twee jaar na het invoeren van de verplichte “e-invoicing” (in 2026) zal er dus ook een rapporteringsverplichting worden ingevoerd. Hierbij zouden administratieve formaliteiten zoals de nihil klantenlisting worden afgeschaft.

De verplichting tot het gebruik van een GKS wordt algemeen ingevoerd “in de gehele horeca om een level playing field te garanderen” en kan worden uitgebreid naar andere fraudegevoelige sectoren. Er wordt een tolerantie ingebouwd voor kleinschalige activiteiten zodat deze buiten het toepassingsgebied blijven, de drempel van 25.000 EUR wordt behouden maar de berekening ervan zal worden aangepast.

Opvallend: de regering onderzoekt de invoering van een btw-bonnenloterij, naar internationaal voorbeeld, om het systematisch opvragen van ontvangstbewijzen te stimuleren. Dit past binnen het bredere beleid om de btw-kloof verder te dichten.

2. Vereenvoudiging van btw-registers en dagontvangstenboek

Het dagontvangstenboek en bepaalde andere btw-registers verdwijnen of worden ingrijpend vereenvoudigd. De regering wil af van overbodige formaliteiten en zet in op digitale alternatieven, zoals “near real time reporting” voor efficiëntere controle en rapportering (zie hoger).

3. Forfaitaire btw-aftrek voor (bedrijfs)fietsen

De btw-aftrek voor (bedrijfs)fietsen zal eenvoudiger verlopen via een forfaitaire regeling. Dit voorkomt discussies over gemengd gebruik en maakt kilometerregistraties overbodig. Een circulaire zal de exacte modaliteiten nog moeten verduidelijken.

4. Herinvoering van het verlaagd btw-tarief bij sloop en heropbouw

Bouwpromotoren en projectontwikkelaars krijgen opnieuw toegang tot het 6%-tarief voor sloop en heropbouw, een maatregel die de kosten van energiezuinige nieuwbouw zou moeten verlagen. Het verlaagd btw-tarief van 6% voor sloop en heropbouw wordt dus uitgebreid naar leveringen, met behoud van de sociale voorwaarden. Het oppervlaktecriterium wordt hierbij evenwel verstrengd van 200 m² naar 175 m².

5. Tijdelijke 6% btw op warmtepompen

Om de energietransitie te versnellen, wordt de btw op de levering en installatie van warmtepompen tijdelijk verlaagd naar 6% gedurende vijf jaar.

6. Verhoging van de btw op fossiele brandstoffen en steenkool

Om klimaatonvriendelijke producten minder aantrekkelijk te maken, wordt gesleuteld aan de verlaagde btw-tarieven. Zo stijgt de btw voor de levering en installatie van verbrandingsketels op fossiele brandstoffen (gas, mazout, enz.) bij renovatie van woningen ouder dan 10 jaar van 6% naar 21%. Daarnaast wordt het btw-tarief op steenkool verhoogd van 12% naar 21%. Deze maatregelen passen binnen het bredere beleid om de energietransitie te versnellen en duurzame alternatieven te stimuleren.

7. Duidelijkere afbakening tussen renovatie (6%) en vernieuwbouw (21%)

De regering streeft naar uniforme definities om discussies over het toepasselijke btw-tarief bij verbouwingen te vermijden. Vandaag leiden onduidelijkheden over het btw-tarief van renovatiewerken tot talrijke rechtszaken. Een heldere afbakening tussen renovatie (6%) en vernieuwbouw (21%) moet deze geschillen beperken en de rechtszekerheid voor belastingplichtigen versterken.

8. Uitbreiding btw-vrij wegschenken aan erkende instellingen

Btw-plichtigen kunnen onder voorwaarden handelsgoederen schenken aan erkende instellingen, met behoud van het recht op aftrek. De regering versterkt de fiscale ondersteuning voor schenkingen ter bestrijding van verspilling. De voorwaarde inzake de commerciële verkooptermijn wordt versoepeld, waarbij de 15-dagenregel in bepaalde gevallen wordt vervangen door een termijn gebaseerd op de totale levensduur van het levensmiddel. Daarnaast wordt de lijst van uitgesloten goederen herzien, zodat meer producten in aanmerking komen voor fiscale gunstmaatregelen.

9. Rechtstreeks aanspreekpunt bij de fiscus

De regering verzekert rechtstreekse toegang tot de bevoegde controleur of dienst voor lopende fiscale controles en geschillen. In btw, vennootschapsbelasting en bedrijfsvoorheffing wordt een uniform communicatiesysteem ingevoerd met duidelijke aanspreekpunten, inclusief telefooncodes en e-mailadressen.

Belastingplichtigen krijgen de mogelijkheid om rechtstreeks contact op te nemen en indien nodig een afspraak te maken. Dit moet de communicatie met de administratie verbeteren en de rechtszekerheid verhogen. Vandaag is het, zacht uitgedrukt, vaak een uitdaging om iemand binnen de administratie rechtstreeks te bereiken.

10. Hervorming van het boetebeleid

De federale regering werkt aan een modernisering van het boetebeleid inzake btw. Bij de bepaling van de proportionele geldboete zal rekening worden gehouden met verzachtende omstandigheden, zoals het ontbreken van financieel nadeel voor de Belgische Schatkist ten gevolge van de inbreuk.

Conclusie

Na een hobbelig parcours is de finish bereikt, maar de echte uitdaging begint nu pas. Het regeerakkoord 2025 brengt een aantal ingrijpende btw-hervormingen met zich mee voor zowel bedrijven als particulieren. De regering zet in op een dubbele aanpak: administratieve vereenvoudiging en modernisering van btw-verplichtingen, gecombineerd met strengere handhaving en fiscale stimulansen voor vergroening.

Tot slot is er op politiek vlak meer duidelijkheid. De bevoegdheid voor Financiën gaat naar de N-VA, met Jan Jambon als minister. Het vorige kabinet heeft in de vorige legislatuur al grondig gesleuteld aan de btw-wetgeving, en niets doet ons vermoeden dat dit nu anders zal zijn. Het btw-landschap blijft in beweging, en wij zullen verdere wijzigingen in de komende legislatuur op de voet blijven opvolgen.

Heeft u vragen over de impact van deze hervormingen? VAT Consult staat klaar om u te ondersteunen.

Deze bijdrage is verschenen op TaxWin (te raadplegen op taxwin .be)